مهدی جایمندملکشاه
❇️۲۳ فروردین ۸۴ و ۹۹ درتقویم تاریخ فرهنگ و ادب این سرزمین بافقدان دونام بزرگ عجین است. شاهرخ مسکوب و حسن انوشه که در پویه فرهنگ ،تاریخ و ادب ایران فرهنگی ،میراثی سترگ و مانا از خود برای به جای گذاشتند.
🔰داریوش شایگان درباره او گفته بود:
” مسکوب اقلیم حضور بود و ازآثارش بزرگتر”.از این رو که در زیست و زمانه خود به خودآگاهی ملی و عظمت و شکوه فرهنگ ایران باهمه فرازها و فرودهای آن باوری عمیق و دقیق داشت و بابازخوانی متون ادبی کهن و تاملات فررانگان خردایرانی درجستجوی عناصری ازنوزایش فرهنگی در آثارکلاسیک و نو اندیشمندان مغرب زمین پرداخت تابا همسازی وتقویت وجوه مشترکی از باورها و تجارب عمیق و دقیق ارزشهای انسانی برای به نیکی زیستن وفردای بهتر دست یابد.
📚مسکوب را با پژوهشهایش در “شاهنامه فردوسی می توان بهترخواند و نوشت وشناساند . کتاب «ارمغان مور» و «مقدمه ای بر رستم و اسفندیار» اونیز از مهم ترین منابع شاهنامه پژوهی به شمار می روند.
➕علاوه برآن برخی از آثار مهم ادبیات مدرن و کلاسیک غرب را نیز به فارسی ترجمه کرده است. از جمله آثار او
می توان به ترجمه ی کتاب های «خوشه های خشم» جان اشتاین بک، مجموعه «افسانه تبای» سوفوکلس و تألیف کتاب ها ی «سوگ سیاوش»، «داستان ادبیات و سرگذشت اجتماع»، «مقدمه ای بر رستم و اسفندیار»، «در کوی دوست»، «گفت و گو در باغ»، «چند گفتار در فرهنگ ایران»، «خواب و خاموشی»، «روزها در راه»، «ارمغان مور»، «سوگ مادر»، «شکاریم یک سر همه پیش مرگ»، «سوگ سیاوش در مرگ و رستاخیز»، «مسافرنامه»، «سفر در خواب»، «نقش دیوان، دین و عرفان در نثر فارسی»، «درباره سیاست و فرهنگ» در گفت وگو با علی بنو عزیزی، «تن پهلوان و روان خردمند»، «ملیت و زبان اشاره کرد.
♻️گستره تحسین برانگیزو وسیع آثار شاهرخ مسکوب نشان از جایگاه ممتاز فرهنگ و ادبیات پارسی در اندیشه وی دارد. همچنین کنش های سیاسی و اجتماعی وی نشانی از توجه شایان او به میراث اندیشه ایرانی و جایگاه سترگ آن در دنیای فرهنگ است.
❇️اواز زیست و زمانه خویش بیگانه نبود و تاوان گرانی برای اندیشه خویش که البته عاری از نقد نبود، پرداخت .غربت او در غرب و ایام عسرت او ازاین رو تاثر برانگیز است که “استعدادی ویژه”در پژوهشهای فرهنگی این سرزمین تا حدود زیادی ازدست رفت و نتوانست در مسیری روشن و آرام بروز و ظهور یابد و به تکامل رسد.
🔴و اما تامل در احوال و آثار زنده یاداستاد حسن انوشه، نشان می دهد که وی به فرهنگ ایرانی به عنوان عنصری زنده، پویا و سرشار از کارامدی، آگاهی وارزشهای انسانی می نگرد؛ فرهنگی که در دوره باستان، دوره اسلامی و عصر حاضر یکی از مهمترین عوامل هویت بخش قلمدادمی شود که اشاعه آن در میان اقوام و ملل دیگر به فرهنگ جهانی کمک کرد.چرا که ،باید اذعان نمود فرهنگ ایران،بر بلندایی از صدای انسانیت، صدای عدالت، محبت ، تحمل و مدارا و چند صدایی نشسته است .
🏛پیداست که ازبازشناساندن میراث معنوی شاهنامه فردوسی، حافظ، سعدی، غزالی، نظامی گنجوی، مولوی و دیگرا ن که هر کدام به نوعی نقش تاثیرگذاری در احیای هویت فرهنگی ایرانی داشته اند خود شیفتگی فرهنگی بروز پیدا نمی کند ،بلکه زندگی و غایت آن در صورت و سیرتی جهانگیر تجلی و بروز پیداخواهد کرد.
🖌راقم این سطور برآن است که آنچه زنده یاد شاهرخ مسکوب وحسن انوشه و دیگران را به غور در فرهنگ و ادب و میراث کهن آن سوق داد، ویژگی نامیرای
الهی و انسانی فرهنگ ایرانی است که در هیچ دوره و زمانه ای زنگار کهنگی بر آن نقش نبسته و در آن از ایستایی خبری نیست ،بلکه همیشه پویا و زاینده است.
🌸به پاس همت ارزنده و سعی جمیل استادان مازنی و بابلی تاریخ ،زبان فرهنگ و ادب فارسی،شاهرخ مسکوب ،حسن انوشه و همه آنان که در همیاری و همکاری آنان در خدمت به فرهنگ مانای این سرزمین کوشیده اند،سر تعظیم فرود می آوریم .
❌بسیار تاسف برانگیزاست که
درزادگاه این دو دانشمند گرانمایه به عنوان یک شهر دانشگاهی با ۱۷ دانشگاه و قریب به ۵۰۰مدرسه و۱۰۰هزار دانش آموز و معلم و چندین اداره و نهاد رسمی و غیررسمیِ حوزه فرهنگ ،آموزش و تبلیغات، خبری از نقد و بررسی ،تحلیل ،تجلیل و معرفی آثار بسیارغنی آنان اثری و خبری نیست
واینگونه است که باغربت و عسرت اندیشه و اندیشمندان ،فراموشی فضیلتها ومیراث گرانقدرمعنوی ،این سامان رادرنوردیده است.
